Gerechtsgebouw te Zwolle

Entree gerechtsgebouw

Inleiding

In1963 kreeg Jo Kruger de eervolle opdracht een nieuw gebouw voor de arrondissementsrechtbank te Zwolle te ontwerpen. Het gebouw bestaat uit twee ten opzichte van elkaar iets gedraaide bouwblokken.

De twee bouwblokken met op de achtergrond de nieuwbouw

Ieder bouwblok bevat een grote hal met open gaanderijen met aanliggende vertrekken. De twee hallen verschillen in hoogte en worden verbonden door een monumentale trap. De hallen beelden de natuur uit. De vloeren van Petit granit vormen de aarde. De gestileerde betonkolommen met zijarmen zijn de bomen en de 3 lagen houten plafond met uitgesneden gestileerde wolken ,met vergulde banden als zonnestralen, vormen de hemel.

Impressie van de hallen (momenteel in renovatie)

Verbindingstrap tussen de twee hallen (in renovatie)

Midden op de verbindende trap staat een, in de basis, achthoekige kolom, die verjongt naar een console, die de bovenliggende constructie draagt.

De gevels zijn uitgevoerd in muschelkalksteen.

Werkzaamheden

Dit was mijn eerste project na het behalen van mijn HTS-diploma en mijn eerste taak was het arceren van alle bestektekeningen met de hand op een tekentafel nog zonder tekenmachine dus met parallelgeleiding en losse driehoeken. Regelmatig ging ik mee naar de bouwvergaderingen samen met Rob van Basten, mijn leermeester. Van hem heb ik het nieuwbouwvak geleerd.
Ik hen twee jaar aan dit project gewerkt en talloze tekeningen gemaakt. Met grootste inbreng was het ontwerp van de opvallende kolom midden op de verbindende trap tussen de twee hallen.
Samen met Jo Kruger heb ik hier lang op gestudeerd en uiteindelijk heeft een model op grote schaal de definitieve vorm bepaald.

Trap met kolom op verbindende trap tussen de twee hallen

Bijzonderheden

Behalve de bijzondere vorm valt in dit gebouw het materiaalgebruik op: natuursteen aan de gevels en in de hallen; schone beton als binnenwand en draagconstructie en hout als plafond. De schone beton in de hallen is gemengd met oker waardoor een door en door gekleurd materiaal is ontstaan. Aanvankelijk vreesde men en teruggang in sterkte door deze “verontreiniging”. Bij drukproeven bleek echter dat de beton er 5% sterker door was geworden.

Op veel plaatsen in het gebouw is het principe van de gulden snede toegepast. Zo zijn de latten plafonds in de gangen samengesteld uit latten met breedtes van 5, 8, 13 en 21 cm, willekeurig geplaatst. Willekeurig geplaatst betekende echter wel dat alle plafonds geheel door ons zijn uitgetekend om van een willekeurig resultaat verzekerd te zijn.

Impressie hal

Tot slot

In 2012 heeft dit gebouw de betonprijs gewonnen vanwege de bijzondere toepassing van het materiaal beton. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de nieuwbouw achter het bestaande gebouw. Vanaf 2013 wordt het bestaande gebouw geheel gerenoveerd en qua installaties aangepast aan deze tijd. De meeste gebouwen uit de zestigerjaren zijn al lang gesloopt en worden zeker niet gerenoveerd. Het getuigt van de uitzonderlijke kwaliteit van het gebouw en zijn schepper, Jo Kruger, dat aan dit gebouw monumentale eigenschappen worden toegekend en het behouden blijft voor generaties na ons.